Sprzęt w Aikido

W trakcie treningu Aikido niezbędne jest posiadanie pewnego podstawowego sprzętu treningowego. Dzięki niemu nasz trening staje się bezpieczny, wygodny lub w ogóle możliwy.

Ubiór

Kimono

Kimono to tradycyjny strój japoński. W Katori używamy jego sportowej wersji, zwanej keikogi (稽古着). Kimon sportowych mamy wiele rodzajów, od kimon do karate (karategi) i Aikido lub Judo (aikidogi/judogi), które nie bardzo się nadają do treningu Katori, aż do tych przystosowanych do broni, z nieco krótszymi rękawami i dłuższymi połami (kendogi), których używa się w Kendo, Katori i podobnych szkołach.




Obi 帯

Obi to tradycyjny pas japoński. W Aikido używamy jego sportowej wersji, choć są szkoły używające (podobnie jak np. Iaido) jego szerokiej wersji klasycznej (kaku obi 角帯). Sportowe obi jest szerokości 4 5 cm a jego długość waha się od 240 do 300 cm. Dorośli adepci Aikido posiadający stopnie kyu noszą białe pasy , posiadacze stopni dan – czarne.
Dzieci noszą kolorowe pasy, zależnie od stopnia:

  • Mokkyu (bez stopnia) – biały pas
  • 14 kyu – biały pas z belką
  • 13 kyu – biały pas z dwiema belkami obi
  • 12 kyu – żółty pas
  • 11 kyu – żółty pas z belką
  • 10 kyu – pomarańczowy pas
  • 9 kyu – pomarańczowy pas z belką
  • 8 kyu – zielony pas
  • 7 kyu – zielony pas z belką
  • 6 kyu – niebieski pas
  • 5 kyu – niebieski pas z belką
  • 4 kyu – czerwony pas
  • 3 kyu – czerwony pas z belką
  • 2 kyu – brązowy pas
  • 1 kyu – brązowy pas z belką
 Jak wiązać obi



Hakama 袴

Hakama to szerokie plisowane spodnie wywodzące się z tradycji samurajów. Hakamę nosi się od 2 kyu. Każda z plis hakamy ma znaczenie symboliczne:
  • Jin (仁) – dobroć;
  • Gi (義) – sprawiedliwość;
  • Rei (礼) – uprzejmość;
  • Chi (智 ) – mądrość i inteligencja;
  • Shin (信) – szczerość i uczciwość;
  • Chiugi (忠義) – lojalność;
  • Meiyo (名誉) – szacunek.
Z powodu swej symboliki hakama otaczana jest szczególną troską. Po każdym treningu jest składana w szczególny sposób, by zachować kształt plisów oraz aby  nie gniotła się do następnego treningu. Pognieciona i pomięta hakama świadczy o ignorancji jej właściciela i nieposzanowaniu cnót samurajskich.

 Jak składać hakamę
 Jak wiązać hakamę

Broń

Bokken 木剣

Bokken to drewniany miecz japoński wyprofilowany w kształt japońskiego miecza katana. Umożliwia nam bezpieczny trening elementów szermierki japońskiej. Dodatkowymi elementami bokkenu, często w standardzie, jest garda na dłoń (tsuba) oraz mocująca ją gumka (dome).






Jo 杖

Jo to krótki kij japoński, długości około 130 cm.



Tanto 短刀

Tanto jest drewnianym nożem treningowym. Są to również sztylety japońskie o ostrzu kutym podobnie do mieczy katana. Tanto drewniane często jest profilowane na kształt ostrych tanto.



Iaito 居合刀

W treningu Katori używa się mieczy katana, a konkretniej iaito – treningowej wersji tego miecza. Używa się go do treningu form Iai. Miecz japoński jest poniekąd pierwowzorem treningowego bokken. Czasami na treningu można spotkać się z nazwami niektórych części miecza, obrazującymi szczegóły pewnej techniki. Oto kilka ciekawostek dla zainteresowanych mieczem japońskim.
Przede wszystkim japońskie miecze są elastyczną i niezwykle ostrą bronią, przez co nie wymagają ogromnej siły. Cięcie wykonywało się ostatnimi centymetrami ostrza (do 10cm), a do pchnięć używano kissaki. Oprócz kissaki, które stanowi wierzchołek ostrza, jest jeszcze kilka części miecza, które powinny być znane. Większość z nich znajduje się na rękojeści miecza, zwanej tsuka.
Ważne części miecza:
  • Kashira – jest to ozdobna część miecza umieszczona u podstawy tsuka. na niej wiązany był oplot ito. Używana była również do uderzania w punkty witalne, najczęściej gardło, ganmen oraz splot;
  • Ito – oplot na rękojeści miecza, najczęściej wiązany na skórze rekina lub płaszczki. Bawełniany, jedwabny lub skórzany, zapewniał pewny uchwyt na rękojeści i wygodę użytkowania;
  • Menuki – ozdoba na rękojeści. na każdym mieczu są dwie, po obu stronach tsuka, z czego jedna z motywem wklęsłym (żeńska) a druga wypukłym (męska). W niektórych szkołach używane były do wyznaczania miejsca prawidłowego uchwytu miecza. Miały wypełniać wolną przestrzeń między dłonią a rękojeścią miecza, zapewniając dodatkową stabilizację. Niekiedy maskowały kołeczki mekugi;
  • Mekugi – kołki mocujące trzpień (zwany nakago) w tsuka. Najczęściej są dwa, ale spotyka się miecze z jednym, jak i z trzema mekugi;
  • Fuchi – bliźniacza ozdoba z kashira. Dystansuje tsubę od ito;
  • Tsuba – garda miecza japońskiego. Najczęściej okrągła lub o obłych kształtach. Chroni palce przed ześlizgnięciem się sparowanego ostrza przeciwnika;
  • Seppa – dwie płytki dystansujące tsubę od reszty miecza. Dzięki nim tsuba pewnie trzyma się między ostrzem a rękojeścią;
  • Habaki – “klin” trzymający miecz w saya;
  • Hamon – linia hartowania. Pozostałość po wysublimowanej metodzie kucia mieczy japońskich i zarazem ozdoba ostrza.
Niektóre pozostałe części miecza:
  • Saya – pochwa miecza japońskiego. W tradycyjnej szermierce niezwykle ważny element, z uwagi na długość ostrza i jego kłopotliwe dobywanie (nuki) oraz chowanie (noto);
  • Sageo – wstęga, którą wiąże się saya do pasa (najczęściej do pasów hakamy);
  • Kurikata – pętla w saya, na której wiąże się sageo.