Tradycje

Sensei - nauczyciel


Twój sensei, twój nauczyciel jest kimś, z kim związałeś się relacją wzajemnego zaufania. Wierzysz, że twój senseinauczy cię sztuki Aikido podług swych najwyższych możliwości. I wzajemnie, twój sensei wierzy, że będziesz ćwiczył bezpiecznie i pilnie, uczył się z całego serca i zachowywał tak jak tego wymaga aikido.

Sensei dosłownie oznacza „tego, który urodził się wcześniej”. To nie dotyczy wieku, twój sensei w rzeczywistości może być młodszy od Ciebie. „Urodzony wcześniej” oznacza, że twój sensei wkroczył na ścieżkę treningu aikido przed tobą i już był tam, gdzie ty dopiero zmierzasz. Twój sensei jest przewodnikiem. Nie masz być mu ślepo uległym, ale powinieneś okazywać szacunek, cierpliwość i posłuszeństwo. Twój sensei jest kimś, kto prawdopodobnie ryzykując swym życiem i własnym zdrowiem, nauczył się tej sztuki i zgodził się dzielić nią z innymi. Twój sensei jest łącznikiem z pokoleniami nauczycieli, aż do o’sensei i dalej. Traktuj to połączenie jako cenny skarb.

Gdy twój sensei mówi, słuchaj i patrz uważnie. Nie wszystko na treningu Aikido będzie Ci przekazane werbalnie. Nie jest dobrym nauczycielem ten, który odczuwa potrzebę wyjaśniania każdego szczegółu swych instrukcji słowami. Bądź cierpliwy i trenuj pilnie. Z postępami w twej nauce osiągniesz satysfakcję odkrywania dla siebie aspektów naszej sztuki. Raz osiągnięta, ta wiedza stanie się twoją. To jest przekazywanie wiedzy isshin den shin — z umysłu do umysłu.

Dojo


Słowo dojo może być tłumaczone jako „miejsce drogi” albo „miejsce oświecenia”. To czyni oczywistym fakt, że słowo dojo oznacza więcej niż halę treningową czy miejsce ćwiczeń.

Jak wiemy dojo japońskich sztuk wojennych powstało podczas, gdy Bushi (klasa wojowników) zetknęła się po raz pierwszy z filozofią Zen i jej propagatorami. Bushi odnaleźli w buddyjskim Zen filozofię pasującą do ich codziennych zmagań i trening przydatny w rozwijaniu dyscypliny umysłu i ciała, które wojownicy zawsze cenili. Nauczyciele Zen w swych naukach dla pragmatycznie nastawionych Bushi także używali analogii i powiązań ze sztukami wojennymi. Żołnierz i mnich potrzebują tych samych przymiotów: nieustraszoności, braku przywiązania do świata zewnętrznego i do samego siebie, energii w działaniu i zobowiązania do kontynuowania swych działań do końca. Obydwaj potrzebują stanu umysłu wolnego od wszystkich pokus, myśli płynących bez przeszkód, obydwaj poddali się ciężkiemu treningowi. Gdy Zen zostało szerzej zaakceptowane i w końcu zaadoptowane przez wiodące autorytety, jego wpływ na sztuki wojenne wzrósł. Z czasem, sztuki wojenne zaczęły być postrzegane nie tylko jako metody walki, ale jako metody rozwoju samego siebie.

Ta tradycja ma odbicie w doktrynie japońskiego Budo (sztuk wojennych). Aikido jest Budo, i jak ono przyjęło tę tradycję. Wszyscy adepci Aikido dążą nie tylko do nauki technik samoobrony, ale także do przemiany nas samych w lepszych ludzi. Nawet bez silnego nacisku na Zen, współczesne dojo jest powszechnie rozpoznawane jako miejsce do ulepszania ludzkiego charakteru poprzez ścisłą dyscyplinę treningu umysłowo–cielesnego. Jesteśmy za to dłużni Bushi i naukom Zen.

Ulubione powiedzenie O’sensei to Masakatsu agatsu — prawdziwe zwycięstwo to zwycięstwo z samym sobą. Dojo to specjalne miejsce gdzie ćwiczymy dla zwycięstwa nad samym sobą.

W dojo

Typowe dojo powinno mieć kilka elementów, o których powinniśmy pamiętać. W szczególności, niektóre obszary dojo mają znaczenie, o których powinieneś wiedzieć. Następujący rysunek i definicje będą pomocne.

dojo
  1. Shomen: dosłownie „głowa” lub „centrum”, shomen to „przód” dojo i kierunek, w którym adepci Aikido siadają i kłaniają się na początku i na końcu zajęć. Shomen w dojo Aikido zazwyczaj będzie miała powieszony zwój z kaligrafią i fotografią O’sensei Morihei Ueshiba. W japońskich dojo może też mieć małą kapliczkę albo kamidana (ołtarzyk) - wtedy bywa nazywany kamiza (siedzenie boga). W tradycji Shinto może również mieć roślinną kompozycję, półkę na broń treningową czy inne przedmioty, w zależności od orientacji dojo.
  2. Shimoza: „dolna” ściana, naprzeciw kamiza. Joseki: „wysokie” siedzenie, prawa strona dojo, gdy jesteś zwrócony twarzą do kamiza. Gdy uczniowie siedzą w szeregu, powinni siedzieć w kolejności według stopni — adepci wyżsi stopniem od strony joseki.
  3. Joseki: „wysokie” siedzenie, prawa strona dojo, gdy jesteś zwrócony twarzą do kamiza. Gdy uczniowie siedzą w szeregu, powinni siedzieć w kolejności według stopni — adepci wyżsi stopniem od strony joseki.
  4. Shimoseki: „niskie” siedzenie, shimoseki to lewa strona dojo, gdy jesteś zwrócony twarzą do kamiza. Niżsi stopniem uczniowie i początkujący powinni siedzieć po tej stronie.
  5. Tatami: z technicznego punktu widzenia tatami to splecione słomiane maty, tradycyjne pokrycie podłoża w japońskim dojo jak i w domu. Współczesne dojo zazwyczaj używają różnych rodzajów mat piankowych, które są łatwiejsze w utrzymaniu i są trwalsze.
Inne rzeczy, jakie znajdziesz oczywiście w swoim dojo to pomieszczenia biurowe, szatnie i toalety. Z czasem zapoznasz się ze swoim dojo i jego częściami.

Obowiązki w dojo

Jako członek dojo cieszysz się różnymi przywilejami. Jesteś także obciążony różnymi obowiązkami wspólnie z innymi adeptami:

Obowiązki: nie jest dobrym myślenie, że dojo to rodzaj klubu zdrowia, gdzie możesz zapłacić za poinstruowanie i oczekiwać otrzymania tak wiele jak to możliwe. Nie płacisz za instrukcje w dojo: nauki jakie otrzymasz, których twój sensei uczył się z wielkim wysiłkiem i przez wiele lat są bezcenne. Twoje opłaty w dojo zapewniają po prostu utrzymanie pomieszczeń i kontynuację istnienia. Reguluj swoje opłaty na czas, bez ponaglania. Nie stawiaj swojego instruktora w kłopotliwej sytuacji, kiedy musi prosić Cię o pieniądze. Nie zwlekasz z zapłatą lekarzowi czy innemu profesjonaliście, który świadczy ci usługi, traktuj tak samo swojego sensei. Spóźnienie lub zwlekanie z płatnością jest oznaką braku szacunku nie tylko dla twojego nauczyciela, ale także dla dojo i pozostałych uczniów.

Czyszczenie: jako członek dojo będziesz zobowiązany do uczestnictwa w sprzątaniu i utrzymaniu urządzeń. To nie jest próba wykorzystania cię przez instruktora do czerpania korzyści z twojej pracy. To z jednej strony czysta, praktyczna potrzeba, a z drugiej to w tym samym stopniu część twojego treningu, co ćwiczenie technik aikido. Zaangażuj się w dojo. Podwiń rękawy, przyłóż ręce i pracuj ciężko a każdym calu dojo — wtedy staniesz się jego częścią. Bardzo miło jest mówić o szczytnych koncepcjach jak „zwycięstwo nad samym sobą”, ale gdy toalety są zawsze brudne, jest jasne, że nasze słowa są puste.